ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΜΠΡΟΣ

news@emprosnet.gr
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΜΠΡΟΣ ΜΗΤΥΛΗΝΗΣ
Δημοσιεύτηκε προσφάτως στην εφημερίδα σας, η απάντηση-παρέμβαση της γυναικείας οργάνωσης «ΑΠΟΛΙΣ» στην κοινωνιολογική έρευνα των κ.κ. Ε. Παπάνη και Π. Γιαβρίμη με θέμα την κακοποίηση των ανδρών (από τις συντρόφους τους και όχι μόνο).
Η με επιστημονικό τρόπο αναζήτηση της αλήθειας και η έγκυρη αποτύπωση της πραγματικότητας σχετικά με το φαινόμενο της βίας στις σχέσεις ανδρών-γυναικών, είναι εξαιρετικής σημασίας συμβολή στη γνώση. Καταρχάς κινητοποιεί άλλες ερευνητικές ομάδες να κάνουν νέες έρευνες με το ίδιο αντικείμενο σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και κατά δεύτερο, τα συμπεράσματα μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο βαθύτερης μελέτης για την αναζήτηση των πολιτικών, κοινωνικών και ψυχολογικών αιτίων που συμβάλλουν στην αύξηση ή όχι της ενδοοικογενειακής βίας, στην εμφάνιση νέων και περισσότερο επικίνδυνων μορφών βίας και μάλιστα νομιμοποιημένων, στη λήψη μέτρων κλπ.
Είναι γνωστό πως η βία είναι συστατικό της καθημερινότητας μας, η βία έχει αποθεωθεί στα βιβλία της ιστορίας, η βία είναι εργαλείο του πολιτικού-οικονομικού συστήματος μας, η βία έχει γίνει ψυχαγωγικό θέαμα. Ο νικητής και ο βάρβαρος γράφει την δική του λαμπρή και ένδοξη ιστορία, συσπειρώνει δίπλα του υποστηρικτές, αποθεώνεται από θαυμαστές και συνδετημόνες, παράγει τη δική του ηθική και το δικό του δίκαιο. Είναι αδιανόητο λοιπόν οι γυναίκες να είναι αμέτοχες από την ιδεολογία, τον πολιτισμό και την πολιτική της βίας, ή στην ιστορική διαδρομή της ανθρώπινης εξέλιξης και σε κάθε επίπεδο κοινωνικής και πολιτικής δράσης οι ίδιες να παίζουν πάντοτε τον ρόλο του θύματος. Άραγε όλοι εμείς, σαν από κακή μας τύχη, βιώσαμε τα δείγματα Θάτσερ, Τσιλέρ, Κοντολίζα ?
Το φαινόμενο της βίας από οποιαδήποτε σκοπιά και αν εξετάζεται, πρέπει να ερευνάται συνολικά. Είναι ευθύνη των πολιτικών και κοινωνικών οργανώσεων το όποιο μεμονωμένο περιστατικό να το αναδεικνύουν καταγγέλλοντας ταυτόχρονα και τα αίτια που το προκάλεσαν. Διαφορετικά το ίδιο το πρόβλημα, που στην πορεία εμφανίζεται με διαφορετική συνήθως μορφή, θα διαιωνίζεται. Συνεπώς:
1. Η γυναικεία οργάνωση «ΑΠΟΛΙΣ», που όπως δηλώνεται από τα μέλη της, χωρίς προσωπικά να έχω καμιά διάθεση να αμφισβητήσω τα λεγόμενα και τις καλές τους προθέσεις, έχουν ως στόχο την εξάλειψη της ενδο-οικογενειακής βίας και τη λειτουργία καταφυγίου για γυναίκες - θύματα βίας στο νομό της Λέσβου, θα έπρεπε να χαιρετήσει την έρευνα και να τιμήσει τους μελετητές που ασχολήθηκαν με αυτό το θέμα και φώτισαν μια σκοτεινή πτυχή του προβλήματος.
Πρέπει λοιπόν να επαναπροσδιορίσουν το σκοπό τους, υποστηρίζοντας όλα τα θύματα ενδο-οικογενειακής βίας, ανεξάρτητα από το φύλλο. Είναι βέβαιο τότε πως το γυναικείο κίνημα θα συμβάλλει αποφασιστικά στις αλλαγές νοοτροπίας, θα εμπλουτίσει με νέες αξίες το παιδαγωγικό σύστημα της χώρας μας, θα θεμελιώσει σε νέα βάση την έννοια των ανθρώπινων σχέσεων με ή χωρίς την συμμετοχή σε αυτές του ερωτικού στοιχείου.
Η εξασφάλιση προϋπολογισμών για την υποστήριξη προληπτικών πολιτικών, η ενίσχυση των παρεμβάσεων τους για την υποστήριξη των θυμάτων και όπως πολύ εύστοχα επισημαίνουν την θεραπευτική αντιμετώπιση των δραστών, θα έχει ευρύτερη κοινωνική αποδοχή και υποστήριξη αφού ο αγώνας τους θα αφορά όλα τα θύματα και όχι μια ομάδα μόνο.
Εάν η κυρίαρχη άποψη είναι πως για τα θύματα άνδρες ισχύει το «καλά να πάθουν», αυτή είναι μια παρωχημένη άποψη και τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για μια κοινωνική οργάνωση αλλά για ένα ιδιότυπο μόρφωμα οργάνωσης, με συντεχνιακά χαρακτηριστικά. Οι συντεχνίες βέβαια συνιστούν τους καλλίτερους πελάτες στο σημερινό πολιτικό μας σύστημα και είναι βέβαιο πως εξασφαλίζουν οφέλη άμεσα, αλλά στην πραγματικότητα είναι εμπόδια στην εξέλιξη της κοινωνίας και στην αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης.
2. Οποιοσδήποτε διαβάσει την μελέτη των Ε. Παπάνη και Π. Γιαβρίμη, δεν θα βρει υπαινιγμούς κατά των γυναικείων κινημάτων, δεν θα χαθεί σε γενικευμένες απλουστευτικές διαιρέσεις περί δυτικών και μη δυτικών κοινωνιών, δεν θα διαπιστώσει πως με το έργο τους συμβάλλουν στο να συνεχιστούν οι ακρωτηριασμοί των γυναικείων οργάνων, δεν θα αντιληφθεί πως είναι θιασώτες των βιασμών των γυναικών μετά από ένοπλες συγκρούσεις, δεν δείχνουν πως είναι ενάντιοι στις νομοθετικές κατακτήσεις και δεν φαίνεται πως επιδιώκουν την προσωπική προβολή, που άλλωστε αυτή σήμερα πετυχαίνεται ανέξοδα και ακοπίαστα με πολλούς άλλους τρόπους που τους γνωρίζουμε όλοι μας. Όλες αυτές οι κατηγορίες σε βάρος τους δημιουργούν ένταση, πυροδοτούν την εριστικότητα και διασπούν την συνοχή που πρέπει να έχουν τα κοινωνικά κινήματα για να πετύχουν τους κοινούς στόχους. Αυτοί άλλωστε πρέπει να στηρίζονται στην επιστημονική αλήθεια, να έχουν ταυτότητα δικαίου και να είναι πολύπλευροι.
Το ζήτημα δεν είναι να μην βιάζονται οι γυναίκες μετά από πολεμικές συγκρούσεις αλλά το να μην γίνονται οι πόλεμοι. Δεν είναι ανόητο το να ισχυρίζεται κανείς πως μπορεί ο βάρβαρος, όταν πριν λίγη ώρα σκότωνε, στη θέα μιας γυναίκας συγκινημένος να σταματήσει, γιατί του θύμισε τη μάνα του?. Άλλωστε μετά από όλα αυτά, ο ίδιος νικητής όντας, δεν θα παρελαύνει σαν ήρωας στις λεωφόρους, μέσα σε ιαχές θριάμβου που ακούγονται από γυναίκες και παιδιά?. Οι άνδρες είναι εκείνοι μόνο που αποκόπτουν τα γυναικεία όργανα ή υπάρχουν μανάδες (θύματα οι ίδιες) που συμφωνούν και συνδράμουν σε αυτή την αγριότητα? Πως βγαίνει το συμπέρασμα πως οι κύριοι Παπάνης και Γιαβρίμης με την μελέτη τους, υποστηρίζουν αυτή την πολιτισμική εξαλλοσύνη που οδηγεί τον έρωτα στο μαρασμό, τον άρτιο άνθρωπο σε ελλειμματικό?
Στη χώρα μας, που το πολιτικό σύστημα παραπαίει σήμερα κι αυτό φαίνεται από το ότι αδυνατεί να λύσει προβλήματα που σχετίζονται απλά και μόνο με την επιβίωση του Ελληνικού λαού, τα κοινωνικά κινήματα έχουν την ιστορική ευθύνη να παράγουν πολιτική. Η πολιτική πρόταση δεν επιμερίζεται και δεν μπορεί να αφορά ομάδες μόνο, αλλά εναρμονίζεται με το σύνολο των αξιών και των διεκδικήσεων ολόκληρου του λαού. Ο μεταξύ μας διάλογος λοιπόν δεν μπορεί να έχει συστατικό του το φανατισμό και το θυμό γιατί τότε παρεξηγούνται ή δεν γίνονται αντιληπτά τα όσα λέμε. Αισθάνομαι λοιπόν την ανάγκη να εξηγήσω τι εννοούν οι ερευνητές όταν αναφερόμενοι στο θεσμό του γάμου κάνουν λόγο για «άδηλο νοσηρό συμβόλαιο».
Υπάρχουν πολλών ειδών σχέσεις μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Μία εξ αυτών είναι όταν έχουμε να κάνουμε με δύο ολοκληρωμένες προσωπικότητες που αποφασίζουν να πορευτούν μαζί, συντροφικά, κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου. Τότε όλα τα προβλήματα αντιμετωπίζονται από κοινού και σε περίπτωση χωρισμού δίχως ιδιαίτερη αγωνία για το αύριο, συνεχίζουν την πορεία τους. Διατηρούν τις αναμνήσεις τους και όσα έφτιαξαν μαζί (παιδιά, περιουσία κλπ) τα προστατεύουν. Η άλλου είδους σχέση είναι εκείνη που ο κουτσός είναι στην πλάτη του τυφλού. Αυτή η σχέση είναι εξαιρετικά έντονη γιατί υπάρχει εξάρτηση μεταξύ τους και η σκέψη του χωρισμού προκαλεί σε καθένα από αυτούς τρόμο. Οι παραχωρήσεις που κάνει ο ένας στον άλλο για να συνυπάρχουν είναι ανομολόγητες και εκποιούν αξίες που προκαλούν έκπληξη και πολλές φορές αγανάκτηση στους τρίτους. Όταν χωρίσουν, ο τυφλός σε κάθε βήμα σκοντάφτει. Τότε, κάθε στιγμή, αναθεματίζει τον σύντροφο του και τον χρεώνει για την αδυναμία του να πορευτεί, ενώ το ίδιο γίνεται και με τον κουτσό. Σε αυτή τη περίπτωση ότι απόκτησαν μαζί το τεμαχίζουν με οργή και τα κομμάτια εκσφενδονίζονται από τον ένα στον άλλο. Αυτές λοιπόν οι σχέσεις, που είναι ομολογουμένως οι περισσότερες και που έχουμε να κάνουμε με προσωπικότητες που έχουν συμπληρωματικές ψυχασθένειες είναι εκείνες που υπογράφουν σιωπηλά το «άδηλο νοσηρό συμβόλαιο».
Εκείνο που εντυπωσιάζει τον μελετητή της έρευνας είναι όχι όσα αναφέρονται σε αυτή αλλά τα άμεσα ερωτήματα που προκύπτουν από αυτήν. Αν λοιπόν υπάρχει τόση σωματική και ψυχολογική βία ανάμεσα στους ενήλικες ποιες είναι οι συνέπειες στα παιδιά τους, πόση βία αυτά εισπράττουν, ποιος και με τι τρόπο μπορεί να τα προστατέψει αφού τα ίδια αδυνατούν να προστατευτούν από μόνα τους.
Δεν αρκεί ο εντοπισμός του ωμά βίαιου αλλά κάθε διεστραμμένου που την άσκηση βίας την έχει ανάγει σε τέχνη. Υπάρχουν αναφορές για το ότι ένας βασανιστής ξέπεφτε στα μάτια των συναδέλφων του όταν το θύμα που βασάνιζε πέθαινε, τον θεωρούσαν αδέξιο και άτεχνο.
Οι απαντήσεις σε αυτά τα δραματικά ερωτήματα θα πρέπει να αναζητηθούν άμεσα με νέες, γεμάτες τόλμη, μελέτες με στόχο να αποκαλύψουν ακόμα και τις πιο κομψές, έντεχνες και πολλές φορές νομιμοποιημένες μορφές βίας που ασκούνται στα παιδιά. Επειδή λοιπόν κανείς δεν έχει το δικαίωμα να μονοπωλήσει την αγάπη και το ενδιαφέρον του για τα παιδιά, είναι αναγκαία η συστράτευση όλων των φορέων ώστε να γνωρίσουμε σε βάθος το φαινόμενο και να διαμορφώσουμε κοινές πολιτικές προτάσεις για την αντιμετώπιση του.
Κάθε γυναικεία οργάνωση λοιπόν, μπορεί και πρέπει να συνδράμει στην προσπάθεια αυτή και να στηρίξει όποιους αναλάβουν την πρωτοβουλία. Κατά τη γνώμη μου, εκείνοι που θα μπορούσαν να συμβάλλουν είναι οι αγαπητοί κύριοι Ε. Παπάνης και Π. Γιαβρίμης, που γνωρίζουν πολύ καλά τις πτυχές του θέματος.
Σας ευχαριστώ για την φιλοξενία.
Με εκτίμηση
Η